O magnum mysterium - Adrian Willaert na Boże Narodzenie

       Korzenie muzycznej działalności w Bazylice św. Marka w Wenecji sięgają początku wieku XIV, kiedy to niejaki Mistrz Zucchetto otrzymał 10 dukatów za oprawę organową, zapewne chodziło o grę podczas nabożeństw. Od XVI wieku są już stale pojawiające się informacje o kolejnych mistrzach organowych i mistrzach chóru działających u św. Marka. Znajdowali się wśród nich wybitni organiści i kompozytorzy, jak Cyprian de Rore, Caludio Monteverdi, Francesco Cavalli, Baldassare Galuppi, Andrea Gabrieli, Gicomo Saratelli i wielu innych. 

      Od XVI wieku datuje się istnienie działającego przy Bazylice chóru pod nazwą Cantores Sancti Marcii. Jednym z pierwszych wybitnych cappella di maestro w 1527 roku został flamandzki kompozytor, autor motetów i mszy, hymnów, madrygałów i chansons był Adrian Willaert (1490 - 1562). Dzięki Willaertowi zostały położone podwaliny pod tzw. szkołę wenecką, która zdecydowanie wyróżniała się mistrzostwem polifonii i harmoniki, a śpiewacy ze św. Marka należeli do najlepszych na świecie. Współcześni spadkobiercy muzycznej tradycji weneckiej  - Cappella Marciana (chór i zespół muzyczny) kierowana od 2000 r. przez Marco Gemmaniego - również należą do najdoskonalszych wykonawców twórczości kompozytorów szkoły weneckiej. 

     Wspaniałą linię melodyczną motetów Adriana Willaerta, a  napisał ich 170, można podziwiać w "O magnum mysterium", prastarej - nieznanego autorstwa - pieśni responsoryjnej z Jutrzni Bożego Narodzenia. Treść hymnu zaczerpnięta została częściowo z apokryficznej Ewangelii Pseudo-Mateusza (fragment o zwierzętach w szopce) oraz z Ewangelii Łukasza (werset pozdrowienia Maryi przez Elżbietę). Przez wieki wielu kompozytorów tworzyło muzykę do tekstu, a wersja Willaerta zdecydowanie należy do najpiękniejszych. 

O, magnum mysterium et admirabile sacramentum,

ut animalia viderent Dominum natum,

iacentem in praesepio!

Beata Virgo, cuius viscera meruerunt 

portare Dominum Iesum Christum. 

---------------------------

O wielka tajemnico i cudowny sakramencie,

gdy zwierzęta ujrzały Pana

Nowonarodzonego leżącego w żłobie!

Błogosławiona Dziewica, której łono 

było godne nosić Chrystusa Pana.

A poniżej, jeśli ktoś chce zobaczyć śpiewaków w akcji, w innym utworze, równie pięknym, bo przecież to genialny Monteverdi; można też posłuchać jak piękne o kompozytorze opowiada dyrygent Marco Gemmani: