czwartek, 29 września 2022

Ze starej płyty, część trzecia

       Może nie aż tak starej, podobnie jak z Maciejem Zembatym z 1988 roku.  Ostatnie trzy posty ułożyły się w cykl wspomnień płytowych. Tym razem Veriton.


Malutkie zdjęcie, ale gdy powiększam, zamazuje się tekst

Wokalna liryka religijna: Dvorâk - Moniuszko - Franck - Fauré

Wykonuje czeska śpiewaczka Anna Vranova, mezzosopran. Na organach we Fromborku gra Joachim Grubich. Na płycie są Pieśni biblijne Dvorâka, Stanisława Moniuszki Domine ne in furore Tuo, Panis angelicus Francka oraz O salutaris Faurégo. 
       Joachim Grubich to pierwszy polski organista, którego słyszałam na żywo i który odkrył dla mnie Charlesa Widora, a było to... 35 lat temu, czyli mniej więcej w tym czasie, kiedy kupiłam płytę. Cóż mogę zaś napisać o wykonawczyni, Annie Vranowej? Jestem w kropce, ponieważ moje wiadomości urywają się nagle. Ukończyła studia wokalne w Pradze, a następnie dwuletnie podyplomowe studium w warszawskiej PWSM. Debiutowała co prawda w Operze im. Janačka w Brnie, lecz już w styczniu 1972 roku zadebiutowała jako Olga w Eugeniuszu Onieginie w Teatrze Wielkim (dziś Teatr Wielki Opera Narodowa) w Warszawie i wkrótce została jego solistką aż do 1993 roku. Śpiewała między innymi w Diabłach z Loudun Pendereckiego,  Hrabinie Moniuszki, Zemście nietoperza Straussa, Walkirii Wagnera, Normie Belliniego. Prowadziła też chór Rubikon działający w Józefowie pod Warszawą (Józefów nad Świdrem). Dla Mazowieckiej Sceny Młodych i w józefowskim Miejskim Ośrodku Kultury reżyserowała spektakle i przygotowywała koncerty muzyki klasycznej. I tak np. w 2006 r. Vranova przygotowała historię Warszawy w pieśni i piosence, w 2009 dyrygowała chórem i zespołem instrumentalnym podczas uroczystego koncertu Otvirani Studanek na zakończenie obchodów Muzycznego Roku Bohuslava Martinu. W wyrywkowych źródłach tu i tam znalazłam jeszcze kilka informacji o działalności dyrygenckiej i reżyserskiej Anny Vranovej, lecz ostatnia pochodzi z 2015 r. - otrzymała wówczas Brązowy Medal "Zasłużony Kulturze - Gloria Artis". 
     Zawartość płyty, jak napisałam wyżej, to utwory czterech kompozytorów.  Dvorâk skomponował Pieśni biblijne do czeskiego protestanckiego Pisma Świętego zwanego Biblią Kralicką z 1613 roku. Kompozytor wykorzystał fragmenty z Księgi Psalmów, przy czym w oryginale partytury teksty zapisane są po angielsku, francusku i niemiecku. 
        Pieśń Moniuszki to również Psalm - pierwszy z psalmów pokutnych (Ps 6). Kompozytor skomponował utwór 2 listopada 1868 roku. 

Domine, ne in furore Tuo arguas me.
Neque in ira Tua corripias me.
Ne derelinquas  me Domine Deus meus.
Ne discesseris a me Domine Deus meus.

Jest kilka tłumaczeń tekstu, nawet bardzo się różniących.
1.  W zapalczywości Twojej nie strofuj mnie, Panie.
Oddal ode mnie Twoje dotkliwe karanie. 
Zmiłuj się, pani, spuść mi kroplę Twej litości,
bom jest chory człowiek. Uzdrów moje kości
strwożone bardzo.

2. Wszechmocny Boże nasz, nie karz mię w gniewie Twoim, 
Litość miej! I w Twej zapalczywości nie strofuj mię,
Racz nie opuszczać mnie,
Ojcze, nie pamiętaj grzechów mych, miłosiernie przebacz je.

3. (no, zupełny odlot...)
Panie, gdy serce drzy  tknięte bolesnym ciosem
prośby wzruszony głosem osusz nam łzy!
Niech duszę męstwo zbroi na straszny ból!
Wszak wszystko w mocy Twojej, boś świata król!
Z drżeniem chylę skroń przed nieszczęść mych ogromem,
Gdy wznosisz nad mym domem groźną swą dłoń.
Lecz w sercu trwogi mniej, gdy modlę się ze łzami,
O, Panie, litość miej!
Ach, zmiłuj się nad nami!

4. ... i Biblia Tysiąclecia
Nie karć mnie, Panie, w swym gniewie
i nie karz w swej zapalczywości.
Zmiłuj się nade mną, Panie, bom słaby,
ulecz mnie, Panie, bo kości moje strwożone
i duszę moją ogarnia wielka trwoga,
lecz Ty, o Panie, jakże długo jeszcze...?

      Panis angelicus (Chleb anielski) to przedostatnia zwrotka hymnu  na święto Bożego Ciała napisanego przez św. Tomasza z Akwinu. Cesar Franck skomponował do niej muzykę w 1872 roku. Później ją zresztą jeszcze przerabiał, transponował na inne głosy, instrumentował na chór i orkiestrę. 
         O salutaris Hostia jest pieśnią na udzielanie Komunii podczas mszy. Gabriel Faure przez większość życia był organistą, najpierw w Rennes, a później w Paryżu, toteż komponował utwory na potrzeby nabożeństw. 
          Nagrania w Internecie nie znalazłam. Anna Vranova ma szlachetny elegancki głos, świetnie pasujący do zawartych na płycie pieśni. Są inne wykonania, ale aktualnie słucham jej wersji, więc nie zamieszczam tu innych. 

wtorek, 20 września 2022

Kochany Zembaty!

 Jeszcze jedna stara płyta winylowa. Kto dziś tak umie?!



Maciej Zembaty, Greatest Hits, czyli ostatnia posługa, Pronit 1988 r.


Albo to:


Albo to:


Może daruję Wam na razie "Onuce", ale to... Cudowne!

czwartek, 15 września 2022

Zrobiłam sobie koncert retro... spod diamentowej igły.

     Mam specjalne miejsce na stare gramofonowe płyty. I gramofon oczywiście. 

A -jak ABBA, Polskie Nagrania Muza 1987 









G - jak Joachim Grubich, Veriton 1988











H - jak Herreys, Polskie Nagrania Muza 1986










K- jak Włodzimierz Korcz, Polskie Nagrania Muza 1987









Ł - jak Ładysz, Arston 1988









M- jak Mozart, Electrecord - Rumunia, 1985, jako solista na flecie gra Gavril Costea









T- jak Tercet Egzotyczny, Pronit









piątek, 9 września 2022

Królewska muzyka

    Najwspanialszą muzykę królewską pisał Henry Purcell (1659 - 1695). Pełniąc funkcję kompozytora na dworze królewskim a później kompozytora królewskiej katedry, uwieczniał w kompozycjach ważne wydarzenia dworu i państwa. I chociaż zmarł w wieku zaledwie 36. lat, pozostawił po sobie rozpoznawalne utwory poświęcone zwłaszcza postaci królowej Marii II Stuart a po niej dla Wilhelma III. Wcześniej komponował też dla Karola II i Jakuba II. Ale to ody urodzinowe dla królowej Marii i muzyka żałobna na jej cześć z powodu niespodziewanej śmierci stały się znakiem rozpoznawczym Purcella. O ile ody urodzinowe mają charakter radosnego świętowania, tak muzyka funeralna skomponowana do tekstu z modlitewnika z 1662 r. składa się z Marszu w tonacji molowej i Canzony durowej, wprowadzając nastrój melancholijny. Falująca opadająca i wznosząca melodia oddaje życiową udrękę człowieka zmierzającego ku śmierci, a zarazem znajdującego pocieszenie w Bogu. 

Fragment libretta:

2. Pośród życia jesteśmy w śmierci:
kogo możemy szukać ratunku,
ale od Ciebie, Panie,
któż za nasze grzechy jesteś słusznie niezadowolony?

A jednak, o Panie najpotężniejszy,
o święty i najmiłosierniejszy Zbawicielu,
nie wystawiaj nas na gorzki ból
wiecznej śmierci.

3. Ty znasz, Panie, tajemnice naszych serc;
nie zamykaj swoich miłosiernych uszu na nasze modlitwy;
ale oszczędź nas, Panie najświętszy, Boże najpotężniejszy.

O święty i najmiłosierniejszy Zbawicielu,
najdostojniejszy Sędzio wieczny,
nie dopuść nam, abyśmy w ostatniej godzinie
na żadne boleści śmierci nie upadli od Ciebie. Amen.

niedziela, 4 września 2022

Urodzonemu 4. września

       urodzonemu 4. września

taki piękny byłeś

z czarnym lokiem przy czole

w tym kołnierzyku białym

stąpając po gruzach wieszczego kościoła

szukałeś drogi na własny Parnas

tam starych bogów rozwiane skrzydła

owiały ci głowę porwały pióro

gdy nad brzegiem morza w Pornic

słuchałeś wycia - serca swojego

czy morskich głębin?

taki piękny byłeś

w rękawiczkach białych

na dłoniach które się nie bały

trącać w Homerowej liry złotą strunę

na przekór zwątpieniu zgromadzenia

ciekawskich wbrew ich zmarszczkom 

niezadowolenia i oburzenia zuchwalstwem

taki piękny byłeś ....



4 września urodzili się:
w 1809 r. - Juliusz Słowacki
w 1933 r. - Mirosław Pietkiewicz, organista