czwartek, 29 września 2022

Ze starej płyty, część trzecia

       Może nie aż tak starej, podobnie jak z Maciejem Zembatym z 1988 roku.  Ostatnie trzy posty ułożyły się w cykl wspomnień płytowych. Tym razem Veriton.


Malutkie zdjęcie, ale gdy powiększam, zamazuje się tekst

Wokalna liryka religijna: Dvorâk - Moniuszko - Franck - Fauré

Wykonuje czeska śpiewaczka Anna Vranova, mezzosopran. Na organach we Fromborku gra Joachim Grubich. Na płycie są Pieśni biblijne Dvorâka, Stanisława Moniuszki Domine ne in furore Tuo, Panis angelicus Francka oraz O salutaris Faurégo. 
       Joachim Grubich to pierwszy polski organista, którego słyszałam na żywo i który odkrył dla mnie Charlesa Widora, a było to... 35 lat temu, czyli mniej więcej w tym czasie, kiedy kupiłam płytę. Cóż mogę zaś napisać o wykonawczyni, Annie Vranowej? Jestem w kropce, ponieważ moje wiadomości urywają się nagle. Ukończyła studia wokalne w Pradze, a następnie dwuletnie podyplomowe studium w warszawskiej PWSM. Debiutowała co prawda w Operze im. Janačka w Brnie, lecz już w styczniu 1972 roku zadebiutowała jako Olga w Eugeniuszu Onieginie w Teatrze Wielkim (dziś Teatr Wielki Opera Narodowa) w Warszawie i wkrótce została jego solistką aż do 1993 roku. Śpiewała między innymi w Diabłach z Loudun Pendereckiego,  Hrabinie Moniuszki, Zemście nietoperza Straussa, Walkirii Wagnera, Normie Belliniego. Prowadziła też chór Rubikon działający w Józefowie pod Warszawą (Józefów nad Świdrem). Dla Mazowieckiej Sceny Młodych i w józefowskim Miejskim Ośrodku Kultury reżyserowała spektakle i przygotowywała koncerty muzyki klasycznej. I tak np. w 2006 r. Vranova przygotowała historię Warszawy w pieśni i piosence, w 2009 dyrygowała chórem i zespołem instrumentalnym podczas uroczystego koncertu Otvirani Studanek na zakończenie obchodów Muzycznego Roku Bohuslava Martinu. W wyrywkowych źródłach tu i tam znalazłam jeszcze kilka informacji o działalności dyrygenckiej i reżyserskiej Anny Vranovej, lecz ostatnia pochodzi z 2015 r. - otrzymała wówczas Brązowy Medal "Zasłużony Kulturze - Gloria Artis". 
     Zawartość płyty, jak napisałam wyżej, to utwory czterech kompozytorów.  Dvorâk skomponował Pieśni biblijne do czeskiego protestanckiego Pisma Świętego zwanego Biblią Kralicką z 1613 roku. Kompozytor wykorzystał fragmenty z Księgi Psalmów, przy czym w oryginale partytury teksty zapisane są po angielsku, francusku i niemiecku. 
        Pieśń Moniuszki to również Psalm - pierwszy z psalmów pokutnych (Ps 6). Kompozytor skomponował utwór 2 listopada 1868 roku. 

Domine, ne in furore Tuo arguas me.
Neque in ira Tua corripias me.
Ne derelinquas  me Domine Deus meus.
Ne discesseris a me Domine Deus meus.

Jest kilka tłumaczeń tekstu, nawet bardzo się różniących.
1.  W zapalczywości Twojej nie strofuj mnie, Panie.
Oddal ode mnie Twoje dotkliwe karanie. 
Zmiłuj się, pani, spuść mi kroplę Twej litości,
bom jest chory człowiek. Uzdrów moje kości
strwożone bardzo.

2. Wszechmocny Boże nasz, nie karz mię w gniewie Twoim, 
Litość miej! I w Twej zapalczywości nie strofuj mię,
Racz nie opuszczać mnie,
Ojcze, nie pamiętaj grzechów mych, miłosiernie przebacz je.

3. (no, zupełny odlot...)
Panie, gdy serce drzy  tknięte bolesnym ciosem
prośby wzruszony głosem osusz nam łzy!
Niech duszę męstwo zbroi na straszny ból!
Wszak wszystko w mocy Twojej, boś świata król!
Z drżeniem chylę skroń przed nieszczęść mych ogromem,
Gdy wznosisz nad mym domem groźną swą dłoń.
Lecz w sercu trwogi mniej, gdy modlę się ze łzami,
O, Panie, litość miej!
Ach, zmiłuj się nad nami!

4. ... i Biblia Tysiąclecia
Nie karć mnie, Panie, w swym gniewie
i nie karz w swej zapalczywości.
Zmiłuj się nade mną, Panie, bom słaby,
ulecz mnie, Panie, bo kości moje strwożone
i duszę moją ogarnia wielka trwoga,
lecz Ty, o Panie, jakże długo jeszcze...?

      Panis angelicus (Chleb anielski) to przedostatnia zwrotka hymnu  na święto Bożego Ciała napisanego przez św. Tomasza z Akwinu. Cesar Franck skomponował do niej muzykę w 1872 roku. Później ją zresztą jeszcze przerabiał, transponował na inne głosy, instrumentował na chór i orkiestrę. 
         O salutaris Hostia jest pieśnią na udzielanie Komunii podczas mszy. Gabriel Faure przez większość życia był organistą, najpierw w Rennes, a później w Paryżu, toteż komponował utwory na potrzeby nabożeństw. 
          Nagrania w Internecie nie znalazłam. Anna Vranova ma szlachetny elegancki głos, świetnie pasujący do zawartych na płycie pieśni. Są inne wykonania, ale aktualnie słucham jej wersji, więc nie zamieszczam tu innych. 

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz