Osobowość

      Człowiek wielu pasji i talentów: gra na skrzypcach i gitarze, śpiewa przyjemnym ciepłym barytonowym głosem, wymyślił i organizuje w niewielkiej wiosce festiwal, który w tym roku odbędzie się po raz dziewiętnasty, a przyjeżdżają na niego jako goście znani i lubiani, popularni artyści, od Króla Polskich Romów i Rady Starszych otrzymał  Złoty Tabor, a z rąk Prezydenta Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, poznał osobiście księcia Karola i zamierza go odwiedzić w Anglii, lubi Konopnicką i Dostojewskiego, a z piosenkarzy Sławę Przybylską, Edith Piaf i The Animals, podziwia Giotta i El Greco oraz zbiera obrazy - kopie cudownego obrazu Matki Bożej Krasnobrodzkiej. To tylko niewielka lista ciekawostek o człowieku, na spotkanie z którym zaciągnęła mnie znajoma i to zupełnie przypadkowo.
Ale przecież ja nie wierzę w przypadki ;-)
       Ksiądz kanonik Tadeusz Sochan, proboszcz parafii Świętego Stanisława w Górecku Kościelnym, jest w swojej okolicy, na skraju Roztocza, bardzo znany, a co roku w sierpniu na Festiwal Pieśni Maryjnej (przy czym trzeba dodać, że jest to festiwal dla zespołów i wykonawców ludowych, ponieważ ks. Sochan  propaguje muzykę korzeni, muzykę ludowego folkloru) przyjeżdżają rzesze słuchaczy czasem nawet z daleka. Jak dotąd na Festiwalu nie byłam, dlatego tematu nie rozwinę, a do samego Górecka, o którym opowiadało mi wielu znajomych, zawędrowałam tylko raz na bardzo krótko. Zajrzałam wtedy do zabytkowego modrzewiowego osiemnastowiecznego kościoła, w którego wnętrzu można podziwiać kilka niezwykłej urody elementów wyposażenia, jak barokowe ołtarze i krzyż, rokokową chrzcielnicę, dziewiętnastowieczne figury Chrystusa Frasobliwego. Zdążyłam jeszcze przespacerować się wzdłuż 500-letnich dębów do kapliczki na wodzie zwanej Bożą Łezką, postawionej w miejscu, gdzie według legendy miało miejsce objawienie św. Stanisława. Woda w źródełku  ponoć jest lecznicza i ma właściwości zbliżone do wody "Zuber" z Krynicy Górskiej, ale nie próbowałam ;-) 
      Podczas spotkania, które niespodziewanie wypełniło jedno z majowych popołudni, ubrany po cywilnemu ks. Sochan opowiadał trochę o sobie, o swojej kolekcji obrazów, grał nam na skrzypcach i śpiewał akompaniując sobie na gitarze. Właściwie dał minirecital swoich muzycznych umiejętności i ulubionych piosenek.  I wcale nie były to pieśni religijne ;-)  Kolorowe jarmarki zabrzmiały bardzo tęskno, jako komentarz do wspomnień z dzieciństwa, a ze swoich ulubionych między innymi Agnieszki Osieckiej Widzisz, mała, jak to jest (pierwotna wersja tekstu). Na zakończenie zaś piosenka w języku ukraińskim, niestety nie wiem, co to było, ale piękne. 
       Z wielu urywków biograficznych bohatera spotkania zapamiętałam opowieść o rodzicach, którzy nigdy się nie kłócili, ale w otoczeniu sąsiedzkim, w wiosce, skąd ks. Sochan pochodzi, normą były nie tylko kłótnie, ale i bicie żon przez mężów, o czym wszyscy wiedzieli, bo krzyki i płacze niosły się daleko na sąsiedzkie podwórka. Toteż kiedyś, żeby uczynić zadość "tradycji"  jego rodzice specjalnie wyszli na podwórze, urządzając mały teatr dla wścibskich sąsiadów, udając, że się kłócą i biją. Mały Tadeusz już chciał biec ratować mamę, gdy  rodzice wrócili do mieszkania śmiejąc się z udanego dowcipu. Od tamtej pory o Sochanach też mówiono, że u nich jest tak jak wszędzie, to znaczy "normalnie".  Bohater wieczoru rozbawił nas jeszcze, opowiadając jak to dzieci sąsiedzkie, gdy coś zbroiły, zrzucały winę na niego i on dostawał od matki lanie, która nie pytając wymierzała sprawiedliwość ścierką. Mimo to bardzo, bardzo pozytywnie, z czułością ks. Sochan opowiadał o domu rodzinnym, rodzicach, rodzeństwie, o nauczycielach... O, przypomniałam sobie :-)  Nauczyciel z wiejskiej szkoły namówił  jego rodziców, aby posłali go do szkoły średniej, ponieważ zauważył drzemiący w nim talent do nauki.  Został wysłany do Szczebrzeszyna, do szkoły z internatem. I z tego internatu uciekł po tygodniu i wrócił do domu, bo jak powiada: Tak strasznie tęskniłem do krów, do psa i do lasu... W domu odbyła się mniej więcej taka narada: Ja ci buty kupiłam, piżamę ci kupiłam, a ty uciekasz?! Musisz wracać. No i wrócił. 
        Ukończył Liceum Pedagogiczne w Szczebrzeszynie, następnie w Studium Nauczycielskim w Lublinie ukończył wychowanie muzyczne, stąd te muzyczne umiejętności i pasje. Przez  kilka lat pracował w zawodzie nauczyciela. Miał już koło trzydziestki, gdy, jak wspomina: coś mi się uwidziało i zostałem księdzem. Właściwie najpierw wstąpił do zakonu (zapomniałam, jakiego), a po pewnym czasie dopiero przekwalifikował się na księdza parafialnego. Dziś jest proboszczem w Górecku Kościelnym. Z tego co słyszałam, ludzie go lubią i cenią. Na przykład obiady i w ogóle posiłki przygotowują mu czy po prostu przynoszą gospodynie ze wsi, ponieważ na plebanii nie ma kucharki. 
        A  dlaczego akurat obrazy Matki Bożej Krasnobrodzkiej? Otóż w niemowlęctwie, gdy miał dwa tygodnie, ciężko zachorował i był umierający.  Jego matka pieszo poszła do Krasnobrodu (jakieś 8 km od miejsca zamieszkania) i przed cudownym obrazem modliła się o uzdrowienie jej dziecka. No i ozdrowiał, dlatego teraz ma szczególny kult do Matki Bożej Krasnobrodzkiej. Znam ten obraz i jest jednym z moich ulubionych.

 Jego pierwowzorem jest Madonna w Różanym Ogrodzie włoskiego malarza Francesco Raiboliniego z początku XVI wieku, obcnie w Pinakotece w Monachium. 
      

 Cudowny obrazek znaleziony przez okoliczną ludność w pobliżu pierwszej postawionej na pamiątkę tutejszych objawień figury zdewastowanej przez wojska Bohdana Chmielnickiego w 1648 roku wygląda tak jak obok. Źle wyszło, ponieważ z okien odbijało się w światło. W oryginale jest niewielki, gdy się stoi przed ołatrzem w sanktuarium w Krasnobrodzie, prawie go nie widać, dlatego został umieszczony w rogu powiększonej kopii, znajdującej się w centralnym miejscu ołtarza. 

 Ale ta kopia... No sami zobaczcie, jest piękna :-) W prawym rogu  u góry widać ten malutki obrazek z XVII wieku. Otóż ks. Sochan ma w swojej kolekcji kopie różnych wizerunków Matki Bożej Krasnobrodzkiej, malowanych w poprzednich wiekach, jak i najnowszych. Oryginały znajdują się czy to w kościołach, jak np. w samym Górecku Kościelnym, czy w Muzeum Zamojskim, czy to w Archiwum Państwowym w Zamościu, czy też w różnych kapliczkach. 

  Jedną z ciekawszych wersji jest drzeworyt barwny z 1951 roku. Kiedy natomiast w Krasnobrodzie erygowano drugą parafię, jej proboszcz zamówił kolejną wersję, namalowaną w 2009 roku przez Jana Szarlipa. Na zdjęciu oba obrazy obok siebie.  Jeden z nurtów upowszechnienia się wizerunku cudownego obrazu dotyczy objawień w samym Górecku Kościelnym. Legenda głosi, że Matka Boża przybyła na zaproszenie św. Stanisława (który jest patronem parafii w Górecku), ale zastała ją burza, toteż szukając schronienia dla Dzieciątka,  ukryła go w dziupli starego dębu.  I dlatego te dęby w Górecku są takie ważne ;-) W każdym razie legenda zapoczątkowała cykl obrazów znanych pod nazwą Matka  Boska podczas burzy lub Matka Boska w dębie.
      Wszystkie te historie opowiadał kolekcjoner i admirator Matki Bożej Krasnobrodzkiej,  czczonej w krasnobrodzkim sanktuarium między innymi jako Matka Boska Jagodna, której odpust przypada 2 lipca. To już niedługo, trzeba będzie najpierw pójść do lasu nazbierać jagód :-)