Łatwo powiedzieć: kilka cech charakterystycznych i wiesz! Nie, nie wiem. Jak odróżnić klasycyzm renesansowy od neoklasycyzmu oświeceniowego? Chyba tylko poprzez datę powstania budowli. Zapewne niejednemu znawcy krew by się wzburzyła na to, co tu piszę, ale jako laik staję przed gmachem i... wiem tylko jedno: zachwyca, albo nie zachwyca ;-)
A jednak! Wejście w pewne mury z ust każdego laika wywołuje ten sam okrzyk: ale barok! Bo z zewnątrz jeszcze nic takiego nie widać szczególnego.
Nic szczególnego, ot, fasada kościoła
Wchodzimy sobie do środka. Zadzieramy głowę do góry, rozglądamy się po ścianach, wędrujemy wzrokiem po całości, namacalnie, bez żadnych przewodników, specjalistycznych książek odczuwając, jak barok kapie na nas ze sklepienia, napiera ze ścian, wyziera z ołtarzy i kolumn, a nawet spływa żyrandolem na środku głównej nawy.
Sklepienie kaplicy chrzcielnej - centralna scena otoczona precyzyjnymi stiukami w kształcie kwiatów
W kaplicy Matki Bożej Łaskawej sceny z życia NMP w otoczeniu wieńców z kwiatów - każdy wieniec wykonany z innego gatunku kwiatów.
A tak wygląda ołtarz Matki Bożej Łaskawej - ołtarz boczny w lewej nawie
Rzut oka na sklepienie w prezbiterium
Cymes! Żyrandol w kształcie żaglowej łodzi.
A poza tym można tu znaleźć takie dziwa, jak milczące słoniki (są dwa):
Oraz:
bęben turecki przywieziony przez fundatora świątyni, Michała Kazimierza Paca z wyprawy chocimskiej w 1673 roku. Bębny są dwa, stoją w lewej nawie.
Teraz trochę faktów. Kościół św. św. Piotra i Pawła na Antokolu w Wilnie ufundowany został przez, jak wspomniałam pod zdjęciem, wielkiego hetmana litewskiego Michała Kazimierza Paca. Budowę, kierowaną przez krakowskiego architekta, Jana Zaora, rozpoczęto w roku 1668, a świątynię konsekrowano w roku 1701. Na szczycie portalu znajduje si.ę herb rodu Paców, a na frontonie nad oknem łacińskie wezwanie: Regina pacis funda nos in pace (Królowo pokoju, utwierdzaj nas (zachowaj nas) w pokoju). Złośliwa legenda głosi, że fundator specjalnie wybrał takie motto, żeby aż dwukrotnie wpleść w nie swoje nazwisko ;-) Niemniej życzeniem Paca było, aby pochować go jako wielkiego grzesznika pod wejściem do świątyni.
We wnętrzu znajduje się ponad dwa tysiące rzeźbionych postaci ludzkich. Prace wykończeniowe trwały osiem lat i kierowali nimi włoscy rzeźbiarze: Pietro Peretti i Giovanni Maria Galli oraz malarz Martin Altomonte. Przy pracach wykończeniowych zatrudnionych było 300 rzemieślników. W międzyczasie zmarł fundator, M.K. Pac i do wykończenia wystroju świątyni powrócono dopiero na początku XVIII wieku pod kierownictwem Jana Baretto i Mikołaja Piano - rzeźbiarzy włoskich. Niestety, i oni nie dokńczyli dzieła. Do dziś nie ma na przykład głównego ołtarza, w miejsce którego znajduje się tylko obraz Franciszka Smuglewicza przedstawiający pożegnanie św. Piotra i św. Pawła na tle płonącego Rzymu. Podobno zamówiony przez fundatora ołtarz o kryształowych kolumnach zatonął w drodze z Holandii do Gdańska.
Z innych interesujących obiektów w świątyni, których nie sfotografowałam, warto wspomnieć o:
- ołtarzu Pięciu Ran Chrystusa;
- drewnianej figurze Jezusa Antokolskiego (wykonanej w Hiszpanii) ofiarowanej przez papieża Innocentego XII w roku 1700; figura ma zrobioną z prawdziwych włosów perukę;
- ambonie w kształcie łodzi z rozwiniętym żaglem;
- niezwykle ekspresyjnej rzeźbie Zmartwychwstanie;
- równie ekspresyjnej rzeźbie przedstawiającej Kostuchę w tradycyjnie przerażającym kształcie i atrybutach.
Taki barok to ja rozumiem :-)
Co to się porobiło?
OdpowiedzUsuńJa już się 2 razy dzisiaj wpisaywałam - i nic!
No nareszcie!
OdpowiedzUsuńRano pisałam 2 razy, wpisywałam te hieroglify i komentarzy nie było.
To trzeci raz powtórzę:
O tych dwóch bębnach o kiedyś wspominałam w tekście "Miłe miasto".
Kościół na Antokolu nazywam "białym kościołem" - wiesz dlaczego. Mogłabym tam siedzieć godzinami i kręcić głową naokoło....Ależ zatęskniłam za Wilnem.
Jakby ktoś do mnie zadzwonił teraz i powiedział, że ma wolne miejsce do Wilna to natychmiast pojechałabym.
Barok - którego generalnie nie lubię - jak widać też potrafi zauroczyć.
Dziękuję za ten spacer Notario:-)
Twoja cieprliwość i upór zostały nagrodzone :-) Tak, kościół jest biały i aż dziw, że w tej bieli można rozpoznawac kształty ;-) Jedź, jak nadarzy się okazja, a jeszcze Kowno masz zobaczyć ;-))
UsuńNotario, bardzo lubię zasadę: zachwyca albo nie zachwyca, i wtedy dokładnie obojętne, jak to się nazywa, kiedy powstało i inne takie. A barok... taki biały barok ...za młodu kręcił mnie tylko kompletny minimalizm, teraz też, jednak dotarłam do etapu podziwiania tego, co kiedyś odrzucałam - właśnie baroku na przykład. Nauczyłam się, a może zwyczajnie dojrzałam.
OdpowiedzUsuńChyba w życiu każdego człowieka są etapy dorastania do pewnych rzeczy, to się zmienia. Ten barok jest niezwykły właśnie ze względu na to, że taki totalnie biały.
UsuńU nas w Pyrkowie jest cudowna , barokowa , lekka pela ozdób fara. Pozdrawiam goraco....
OdpowiedzUsuńTo wspaniale mieć taki zabytek u siebie na miejscu i móc codziennie napawać się pięknem :-)
UsuńNie musimy się znać na wszystkim, ale najważniejsze są nasze odczucia. Albo się podoba, albo nie. I szalenie spodobały mi się Twoje początkowe rozważania i wątpliwości. Uśmiałam się setnie.
OdpowiedzUsuńNatomiast to co pokazałaś - istne cuda. A żyrandol jest przepiękny. Aromatka
Tak miało być - odrobinę śmiesznie :-) Ten żyrandol to musi błyszczeć wieczorem, ale byłam w dzień, nie świecił. Szkoda.
UsuńAle coś ci od tego przybywa, że odróżnisz ten klasycystyczny od innego...?
OdpowiedzUsuńJa tak jak Anna - albo zachwyca, albo nie. Lubię wiedzieć coś o detalach, dlaczego powstały takie a nie inne, co oznaczały..., ale głowić się nad tym, czy to taki styl czy wręcz przeciwnie... na to szkoda mi czasu.
Zdjęcia bajeczne i to jest kolejny przyczynek, że jednak trzeba do tego Wilna się kopnąć. Od dawna to za mną chodzi, a skoro na maj na razie nie ma pomysłu... :)
No w tym sęk, że nic mi nie przybywa! Tylko złoszczę się na siebie, że nie potrafię zapamiętać, jak odróżniać klasycyzm od neoklasycyzymu i podobne -izmy :-( Chciałabym się własnie nie głowić, tylko na pierwszy rzut oka wiedzieć. A póki co, mogę ograniczyć się tylko do milczącego podziwiania ;-)
Usuńlubię, kiedy dusza doznaje wniebowstąpienia w wyestetyzowanej świątyni, jakkolwiek bluźnierczo to brzmi. Dzieła te nie powstały z niczego, poprzedzała je wyobraźnia, pieczołowita praca, talent, wiara. Piękne! cz
OdpowiedzUsuńTo brzmi po prostu prawdziwie :-) Oj, ulatuje! Dusza z ciała wyleciała, w górę głowę zadzierała i stiukowe cacka podziwiała ;-)...
Usuń