Czarno-białe

  kartka z kalendarza:

  5:00 - pobudka, kawa; rzut oka, a raczej zapuszczenie żurawia do torby, czy wszystko jest; upychanie rzeczy, które i tak okażą się zbędne;
  6:00 - wyjazd; w czasie podróży odsypianie czy dosypianie...jak kto woli;
  8:30 - przystanek: siusiu i kawa; 
10:30 - koniec trasy; wysiadka; ma być kawa, ale w upatrzonym miejscu wszystkie stoliki zajęte! jakieś wycieczki; szukam dalej - ostatni wolny stolik, a właściwie jedno miejsce przy stoliku - espresso poproszę!;
12:00 - strawa duchowa - balet w TWON; (relacja ze spektaklu)
14:40 - meta, obiad, rozpakowanie walizy, herbata; telefon - mój jutrzejszy bus odwołany! Jak wrócę do domu?! zmiana planów, szukam innego powrotu: telefon - nowa rezerwacja;
16:30 - pędem na przystanek; łapanie połączenia; na Rondzie de Gaulle`a wyje policyjna kawalkada; uciekanie przed manifestantami; docieramy do celu na piechotę - wystawa fotografii;
18:10 - Muzeum Narodowe - jesteśmy za wcześnie; uff! czekamy; obserwujemy próbę: harfistka przemieszcza się z instrumentem to w lewo, to w prawo;
19:00 - koncert; walczę z sennością; kryzys pokonany - słucham; próbuję nadążyć za Davide, który po polsku zna tylko jedno słowo, a umyślił zmienić program koncertu; czego więc słucham?...
20:30 - szatnia; na dworze mżawka;
20:45 - masakra! wszystkie tramwaje zapchane manifestantami wracającymi spod Stadionu Narodowego: zakutani po czubki nosów, z plecakami, karimatami, śpiworami i transparentami Greenpeace we wszystkich jezykach Europy (najczęściej angielski); wsiadamy w jakiś, w którym za drzwiami są dwa wolne miejsca;
21:00 - przesiadka: wysiadamy z tramwaju prosto w wielojęzyczny tłum; nie widzę nawet możliwości przeciśnięcia się do podziemnego przejścia; chyba czeka mnie koczowanie na środku ulicy razem z nimi: Precz z zatruciem powietrza! Oczyścić klimat!!; walczę o oddech, dajemy nura w głąb i na dół; uff!
21:30 - znajome drzwi mieszkania; sprawdzamy całość swoich kończyn; kolacja; uspokajająca herbatka ziołowa; długie rozmowy telefoniczne, czyli sprawozdanie reporterskie z frontu;
22:00 - co robimy jutro? 

Wystawa
Jacob Aue Sobol: Arrival and Departures
Leica Gallery, Mysia 3, Warszawa

        Wystawa pod szyldem National Geographic, w dodatku fotografii czarno-białej brzmiała zachęcająco. W nowo otwartej Leica Gallery pod swojskim adresem Mysia 3 dobiegła końca wystawa duńskiego fotografa Jacoba Aue Sobola. To był ostatni dzień przed finisażem. Kilkadziesiąt prac w tonacji czarno-białej, efekt podróży autora koleją transsyberyjską z Moskwy, przez Ułan Bator aż do Pekinu.
       Początkowe założenie było takie, że Sobol miał fotografować ludzi z pociągu. Okazało się jednak, że sławetną koleją po prostu nikt prawie nie jeździ, albo inaczej: nie jeżdżą nią zwykli ludzie. Powód prozaiczny: jest za droga. Toteż ostatecznie fotograf zestawił prace robione w Moskwie, w Ułan Bator, w Pekinie, z kilkoma ujęciami panoramicznymi Syberii oraz portretami  ludzi w zbliżeniu. Bohaterowie portretów nie wywarli na mnie żadnego wrażenia. Są bez wyrazu,  nie ma w nich głębi. Są to pary: mężczyzna i kobieta, w intymnyej bliskości, tylko że kompletnie nic z nich nie wynika.  Twarze mają zawsze takie same czy to w Moskwie czy w Pekinie. Na pewno nie są to typowe portrety psychologiczne. Tym bardziej trudno odgadnąć, czemu służy zbliżenie nóg kobiety wchodzącej po schodach. Jeden jedyny portret, który mógłby zainteresować to starszy mężczyzna ujety z profilu na tle ściany, na której ktoś narysował jedną kreską czyjś profil, takie graffiti Człowiek na fotografii jak gdyby wpisuje się w tamten rysunek na ścianie. 
       O wiele ciekawsze sa ujęcia panoramiczne: willa w Moskwie,  wielopiętrowiec z zamurowanymi balkonami; rzucone na zaśnieżoną Syberię kołki, takie jak u nas stawia się wzdłuż dróg przeciw zamieciom, dzieci grające w piłkę w Ułan Bator, świnia siedząca na podwórku po ryj w błocie i człowiek stąpający w jej kierunku po deskach czy kamnieniach: czy po to, żeby uratować, czy w innym celu, nie wiadomo. Takie fotografie Sobolowi wychodzą i mają jakiś głębszy sens. Ale nie wszystkie zaprezentowane na wystawie przemówiły do mnie w jednakowym stopniu. Chyba zrobiłabym ostrzejszą selekcję. I wcale nie robi na mnie wrażenia uhonorowanie autora nagrodami, jak World Press Photo czy Leica European Publishers Award. 
         Ciekawostkę jest jednak fakt, że Sobol robi swoje zdjęcia specjalną cyfrówką monochromatyczną do zdjęć czarno-białych.  Nie chodzi więc tylko o zwykłe przestawienie, jakie możliwe jest w pierwszym lepszym aparacie. Jest to świadomy wybór konwencji czarno-białej. Może dlatego, że świat na tych fotografiach wcale kolorowy nie jest?  I nawet uchwycony w kolorze sprawiałby wrażenie monochromatycznego?