Ionesco

      Tak, po dniu 35-stopniowego upału poszłam na Lekcję Ionesco. Masochizm, prawda? Ale ja jestem aktualnie w okresie zadręczania się. Tegoroczna realizacja Teatru Mazowieckiego w obsadzie: Karolina Gorczyca, Wojciech Kalarus, Jadwiga Jankowska-Cieślak jeździ właśnie po kraju. Zaczęło się tak, że dwie babki w rzędzie przede mną gapiące się w swoje kolorowo świecące smartfony nie zauważyły, że Wojciech Kalarus wszedł na scenę w roli Profesora. Dopiero gdy Jadwiga Jankowska-Cieślak (Służąca) wrzasnęła, że idzie otwierać drzwi, smartfony zgasły. A po otworzeniu drzwi na scenę weszła w jasnej sukience Karolina Gorczyca, czyli Uczennica. 
       Spektakl odarty z faszystowskich pozatekstowych odniesień jest być może jeszcze bardziej absurdalny niż oryginał. Zarazem jednak krok po kroku odsłania się przed widzem przejmująca aktualność, straszna współczesność agresywno-pasywnych, dominująco-poddańczych, prowokacyjno-manipulatorskich relacji. Zastanawiające, że właściwie nie wiadomo, kto tu jest agresorem, a kto ofiarą. Co prawda Uczennica zostaje zamordowana przez Profesora, ale sytuacja nie jest taka czysta. Dręczą się wszyscy nawzajem. Profesor zadręcza Uczennicę pseudonaukowym bełkotem filologicznym o językach neohiszpańskich, ale można mu też współczuć, gdy czuje się przygnieciony głupotą Uczennicy, która nie jest w stanie pojąć prostego odejmowania. A przecież przyszła tutaj w celu zgłębiania wiedzy do doktoratu! Ambicje Uczennicy są wyraźnie na wyrost, znacznie lepiej wychodzi jej taniec flamenco. Profesor tworzy absurdalne teorie naukowe, ale chyba tylko po to, by ukryć rosnące pożądanie i agresję. 
        Wszystko jest takie wieloznaczne, choć absurdalne. Karolina Gorczyca i Wojciech Kalarus znakomicie niuansują postacie nie pozwalając widzowi na jednoznaczną ocenę bohaterów. Ale laur mistrzostwa należy się Jankowskiej-Cieślak, chociaż jej rola jest niejako poboczna. Pamiętajmy jednak, że niema rola Starego Wiarusa w interpretacji Ludwika Solskiego przeszła do legendy i historii teatru. Jankowska-Cieślak najpierw wchodzi jako niezbyt rozgarnięta służąca, pokrzywiona, schylona, opryskliwa, by w kolejnych odsłonach, wejściach stać się ni to duchem opiekuńczym Profesora, niemal gderliwą niańką, ni jego powiernicą, a na koniec wspólniczką jego mrocznych perwersji. Aktorstwo pierwsza klasa! Każdym wejściem przykuwała uwagę podnosząc napięcie. Bez niej spektakl byłby choreograficznym popisem siadania na fotelu, obracania się na stołku, wchodzenia na stół, przewracania mebli, biegania po scenie w wykonaniu dwojga pozostałych aktorów. 
        W sumie, gdyby zapytać, o czym jest właściwie tekst sztuki, nie umiem powiedzieć. Ale aktorstwo znakomite. Trochę to paradoks, ale tyle tylko mogę z siebie wykrzesać.